Κυκλαδική Τέχνη

Η Έκθεση του Κυκλαδικού πολιτισμού παρουσιάζεται στον πρώτο όροφο του κτηρίου των μονίμων Εκθέσεων και άνοιξε τις πόρτες της στο ευρύ κοινό το 1986.
Ο Κυκλαδικός πολιτισμός άνθισε στα νησιά του Αιγαίου κατά τη διάρκεια της 3ης χιλιετίας π.Χ. Οι Κυκλάδες είναι ένα σύμπλεγμα νησιών στο νοτιοδυτικό Αιγαίο και περιλαμβάνουν περίπου τριάντα νησιά και πολυάριθμες βραχονησίδες. Οι αρχαίοι Έλληνες τα ονόμαζαν Κυκλάδες, πιστεύοντας ότι αποτελούν έναν κύκλο γύρω από το ιερό νησί της Δήλου, όπου βρισκόταν το ιερό του θεού Απόλλωνα κατά τους ιστορικούς χρόνους. Πολλά από τα νησιά είναι ιδιαίτερα πλούσια σε ορυκτά, όπως μεταλλεύματα χαλκού και μολύβδου, ασήμι, σμύριδα, οψιανό και μάρμαρο. Έτσι, οι νησιώτες της εποχής ανέπτυξαν πολύ νωρίς το εμπόριο, τη μεταλλουργία, κυρίως όμως, την τέχνη της μαρμαρογλυπτικής.

Η Έκθεση περιλαμβάνει έναν μεγάλο αριθμό κυκλαδικών αντικειμένων υψηλής τέχνης και αισθητικής, με πρωταγωνιστές τα μαρμάρινα ανθρωπόμορφα ειδώλια, δημιουργίες ενός πολιτισμού στο κέντρο του οποίου βρισκόταν ο ίδιος ο άνθρωπος. Τα πρωτοκυκλαδικά ειδώλια στην πλειονότητά τους αναπαριστούν γυμνές γυναικείες μορφές, αρχικά σχηματοποιημένες, αργότερα πιο φυσιοκρατικές κι άλλοτε πάλι με φυσικές αναλογίες και πιο εξιδανικευμένες.  Παρουσιάζονται περίτεχνα μαρμάρινα αγγεία, μάρτυρες της δεξιότητας και των ικανοτήτων που διέθεταν οι Κυκλαδίτες τεχνίτες. Χάλκινα εργαλεία και όπλα, όπως σμίλες και εγχειρίδια, σηματοδοτούν τη συστηματική χρήση των μετάλλων και την έναρξη μιας νέας εποχής,  που άλλαξε ριζικά τον τρόπο ζωής  των κατοίκων του αρχιπελάγους. Πήλινα αγγεία καθημερινής χρήσης καθώς και αντικείμενα με δυνατούς συμβολισμούς πλαισιώνουν την Έκθεση και παρέχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα για τη ζωή στις νησιωτικές κοινωνίες του Αιγαίου της 3ης χιλιετίας π.Χ. Το μοναδικό σύνολο του «Θησαυρού της Κέρου» παρουσιάζεται ως ξεχωριστή ενότητα και περιλαμβάνει θραύσματα, μαρμάρινων κυρίως, ειδωλίων και αγγείων, που σκόπιμα κατακερματίστηκαν στην αρχαιότητα στο πλαίσιο συγκεκριμένων τελετουργιών που λάμβαναν χώρα στο νησί της Κέρου.