EN

ΑΝΟΙΧΤΑ ΣΗΜΕΡΑ ΕΩΣ ΤΙΣ 17:00

Robert McCabe
Αναμνήσεις & μνημεία του Αιγαίου

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ

8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2016 ΕΩΣ 19 ΜΑΡΤΙΟΥ 2017

Η ΕΚΘΕΣΗ

Παράλληλα, κατά το ίδιο διάστημα παρουσιάστηκαν φωτογραφίες του Robert McCabe, σημαντικού Αμερικανού φωτογράφου, που με το φακό του αποτύπωσε στιγμιότυπα από τη ζωή των κοινωνιών των ίδιων κυκλαδικών νησιών, 4500 χρόνια μετά. Φωτογραφίες συγγενικές με τις προθήκες των αρχαίων, λες και στο νησιωτικό αυτό σύμπλεγμα του Αιγαίου ο χρόνος σταμάτησε ως και τη δεκαετία του 1960. Η έκθεση Αναμνήσεις και μνημεία του Αιγαίου αποτελούνταν από δύο ενότητες με διαφορετικό θέμα αλλά με κοινό στοιχείο τις ελληνικές θάλασσες και τον ρόλο που διαδραμάτισαν στις κοινωνίες των ανθρώπων στο Αιγαίο ανά τους αιώνες.

Η πρώτη ενότητα παρουσίασε πτυχές της ζωής στο Αιγαίο τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, τότε που η καθημερινότητα κυλούσε χωρίς ηλεκτρισμό, δρόμους, αυτοκίνητα, τηλέφωνα, τρεχούμενο νερό και οχηματαγωγά πλοία. Οι υποδομές που είχαν στη διάθεσή τους οι άνθρωποι τότε, δεν φαίνεται να διέφεραν πολύ σε σχέση με αυτές από το αρχαίο παρελθόν. Η δεύτερη ενότητα παρουσίασε παραθαλάσσιους αρχαιολογικούς χώρους, με τους περισσότερους φωτογραφημένους το 1954 και το 1955, όταν οι χώροι αυτοί ελάχιστα είχαν αλλάξει σε σχέση με τις περιγραφές των περιηγητών που επισκέφθηκαν την Ελλάδα τον 19ο αιώνα. Τα πιο πολλά από τα σημεία αυτά έχουν μακρά ιστορία, κάποια ως θρησκευτικοί χώροι, άλλα ως εμπορικά κέντρα και άλλα για τη στρατηγική τους σημασία.

ΤΑ ΕΡΓΑ

01
Πύλος 1955, ο Piet de Jong, σπουδαίος εικονογράφος της αρχαιολογίας και αρχιτέκτονας εργάζεται στο μουσείο της Χώρας σε υλικό από την ανασκαφή στο παλάτι του Νέστορος, υπό την διεύθυνση του Carl Blegen
©Robert A. McCabe
02
Λίνδος, Ρόδος, 1954 Ερείπια της ελληνικής στοάς στην Ακρόπολη
©Robert A. McCabe
03
Ρόδος, 1954 Η Αφροδίτη Αιδουμένη της Ρόδου, εύρημα από την θαλάσσια περιοχή δυτικά της πόλης της Ρόδου, το 1929
©Robert A. McCabe
04
Κως 1954, Θραύσμα από αρχαίο γλυπτό, ενταγμένο στην τοιχοποιία του Κάστρου των Ιωαννιτών Ιπποτών
©Robert A. McCabe
05
Σούνιο 1954, λεπτομέρεια των κιόνων και των δοκών στον Ναό του Ποσειδώνα
©Robert A. McCabe
01
Πύλος 1955, ο Piet de Jong, σπουδαίος εικονογράφος της αρχαιολογίας και αρχιτέκτονας εργάζεται στο μουσείο της Χώρας σε υλικό από την ανασκαφή στο παλάτι του Νέστορος, υπό την διεύθυνση του Carl Blegen
©Robert A. McCabe
02
Λίνδος, Ρόδος, 1954 Ερείπια της ελληνικής στοάς στην Ακρόπολη
©Robert A. McCabe
03
Ρόδος, 1954 Η Αφροδίτη Αιδουμένη της Ρόδου, εύρημα από την θαλάσσια περιοχή δυτικά της πόλης της Ρόδου, το 1929
©Robert A. McCabe
04
Κως 1954, Θραύσμα από αρχαίο γλυπτό, ενταγμένο στην τοιχοποιία του Κάστρου των Ιωαννιτών Ιπποτών
©Robert A. McCabe
05
Σούνιο 1954, λεπτομέρεια των κιόνων και των δοκών στον Ναό του Ποσειδώνα
©Robert A. McCabe

Τα νησιά όπου σταμάτησε ο χρόνος

© Robert McCabe

Επί σχεδόν 5000 χρόνια, από το 3000 π.Χ μέχρι πρόσφατα, λίγα άλλαξαν στα νησιά του Αιγαίου ως προς τις υποδομές και τους πόρους που είχε στη διάθεσή του ο άνθρωπος.

Όταν επισκέφθηκα για πρώτη φορά τα νησιά το 1954 γενικά τα σπίτια δεν διέθεταν τηλέφωνο, τηλεόραση, ύδρευση. Οι δρόμοι και το τσιμέντο σπάνιζαν και δεν υπήρχε ηλεκτρικό, αυτοκίνητα, αεροδρόμια, φεριμπότ ή τρακτέρ. Το κάθε νησί έπρεπε να ζήσει με τους πόρους που διέθετε σε καλλιεργίσιμη γη και νερό, που συμπληρώνονταν από τιην αλιεία και το εμπόριο και από τα εμβράσματα των ξενιτεμένων. Υπήρχε μια ισορροπία στη ζωή των νησιών βασισμένη στις δυνατότητές τους.

Ίσως η μελέτη της ζωής τη δεκαετία του 1950 να μας δώσει μια αναπάντεχη ιδέα για κάποιες πλευρές της ζωής των ανθρώπων της 3ης Χιλιετίας π.Χ – και αυτός είναι ο σκοπός των εικόνων που παρουσιάζονται εδώ.

By the sea. By the Beautiful Sea*

Οι παραθαλάσσιες τοποθεσίες ήταν ελκυστικές ήδη από τότε που πρωτοκατοικήθηκε το Αιγαίο. Εξασφάλιζαν εύκολη πρόσβαση τόσο στην τροφή που παρέχει η θάλασσα όσο και στο εμπόριο και τη ναυτιλία. Από στρατηγική σκοπιά, οι παραθαλάσσιες οχυρές θέσεις γίνονταν ορμητήρια για την κατάκτηση, τη διοίκηση και την προστασία της ενδοχώρας.

Κατά περιόδους η πειρατεία έκανε τις ακτές επικίνδυνες, και τότε οι οικισμοί μετακινούνταν στα ενδότερα, με τα σπίτια τους συχνά κρυμμένα σε κοιλάδες ή πίσω από κορυφογραμμές. Η συνήθης συνύπαρξη βουνών και θαλασσών δημιουργεί τοπία μεγαλόπρεπα και συχνά φωτογενή στην Ελλάδα. Αν προστεθεί και το συστατικό ενός αρχαίου ερειπίου έχουμε ένα υλικό εξαιρετικά ελκυστικό για τον φωτογράφο.

Αυτή η μικρή επιλογή παραθαλάσσιων ελληνικών τόπων καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της ελληνικής ιστορίας και κάθε είδους εγκαταστάσεις, μεσαιωνικά κάστρα, θρησκευτικούς χώρους, αρχαίες πόλεις, εμπορικά κέντρα, πεδία μαχών.

*«Πλάι στη Θάλασσα, την Όμορφη Θάλασσα»: τίτλος δημοφιλούς τραγουδιού του 1914, σε στίχους Harold Atteridge και μουσική Harry Carroll.

Robert McCabe

Επεξεργασία Φωτογραφιών

Γιώργος Μαρίνος, Σόφη Πάνου

Εκτύπωση πάνελ φωτογραφιών

Andrzej Sokulski. Στριλιγκάς Ψηφιακές Εκτυπώσεις

Κορνίζες

Κώστας Καρασαββίδης

Τεχνικές κατασκευές

Μπαλλιάν Τεχνική Α.Ε.

Μεταφράσεις

Τώνης Μώζερ

Οπτική ταυτότητα

Bend