Χρηματικό Έπαθλο στη μνήμη Πέτρου Δ. Γονέου
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2022 – 2023
ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ
Για τον σκοπό αυτόν προκήρυξαν το ετήσιο Χρηματικό Έπαθλο ύψους 5000 USD στη Μνήμη Πέτρου Δ. Γονέου, πρώην ενεργού μέλους και αντιπροέδρου του Cycladic Art Foundation, το οποίο θα δίδεται για έναν χρόνο σε μία ερευνητική πρόταση που θα υποβάλλεται από νέους επιστήμονες και θα κρίνεται από Ακαδημαϊκή Επιτροπή Αξιολόγησης. Για τo ακαδημαϊκό έτος 2022-2023, πρώτη χρονιά του Επάθλου, ο μεγάλος αριθμός πολύ ανταγωνιστικών προτάσεων που υποβλήθηκαν από ερευνητές που προέρχονται από μεγάλα πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού οδήγησε τους συντελεστές του Επάθλου στην απόφαση να χρηματοδοτήσουν τρεις συνολικά ερευνητικές προτάσεις με το ποσό των 5000 USD την κάθε μία.
Στόχος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και του Cycladic Art Foundation είναι το ετήσιο αυτό χρηματικό έπαθλο να καταστεί θεσμός που θα προάγει ουσιαστικά την έρευνα και την παραγωγή υψηλής ποιότητας μελετών για τον πολιτισμό των Κυκλάδων στη διαχρονία του, βοηθώντας παράλληλα νέους ερευνητές στα πρώτα ακαδημαϊκά τους βήματα.
ΝΙΚΗΤΕΣ
Levitan Rebecca (Υπ. Δρ., University of California at Berkeley), Δρ. Dodd Emlyn (Βρετανική Σχολή Ρώμης), Levine Evan (Norfolk Academy)
Δρ. Δώρα Κωνσταντέλλου
«Το κοινωνικό μωσαϊκό της υπαίθρου στο Δουκάτο του Αρχιπελάγους (13oς – 15ος αι.): η μαρτυρία των κτητορικών επιγραφών και των απεικονίσεων των ιστορικών υποκειμένων»
Μάγδα Γιαννακοπούλου
«Η παραγωγή αργύρου-μολύβδου και χαλκού στη Σίφνο κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού: οι περιπτώσεις των θέσεων Ακρωτηράκι, Κασέλα, Σκαλί και Κιτριανή»
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Την Ακαδημαϊκή Επιτροπή Αξιολόγησης των ερευνητικών προτάσεων απάρτισαν οι:
Jan Driessen
Δρ. Άννα Βασιλική Καραπαναγιώτου
Δρ. Δημήτριος Αθανασούλης
Δρ. Νίκος Κοντογιάννης
Απόστολος Σαρρής
1ος Νικητής: «Εγκαταλελειμμένοι γίγαντες: Μια ψηφιακή επανένταξη στο πραγματικό τους περιβάλλον των αποσπασματικά σωζόμενων κολοσσικού μεγέθους κούρων της Νάξου»
Η ομάδα μας θα χρησιμοποιήσει το Χρηματικό Έπαθλο στη Μνήμη Πέτρου Δ. Γονέου για να καταστήσει δυνατή την ολοκλήρωση μιας περιόδου εντατικής μελέτης πεδίου στα λατομεία του 6ου αιώνα π.Χ. κοντά στα χωριά Μελάνες και Απόλλωνας, στο νησί της Νάξου.
Στόχος μας είναι να χρησιμοποιήσουμε σύγχρονες τεχνικές για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που προκύπτουν από το τεράστιο μέγεθος, την απομακρυσμένη τοποθεσία και τις προβληματικές συνθήκες διατήρησης των τριών εγκαταλελειμμένων κούρων στα εν λόγω λατομεία. Η μελέτη μας επικεντρώνεται στο ευρύτερο τοπογραφικό πλαίσιο των εγκαταλελειμμένων από την αρχαιότητα γλυπτών, σε σχέση και με τα κοντινά τους ιερά και οικισμούς. Επίσης, στόχος μας είναι να εντάξουμε τους κούρους της Νάξου στην ευρύτερη επιστημονική συζήτηση για την αρχαϊκή ελληνική τέχνη.
2ος Νικητής: «Το κοινωνικό μωσαϊκό της υπαίθρου στο Δουκάτο του Αρχιπελάγους
(13oς – 15ος αι.): η μαρτυρία των κτητορικών επιγραφών και των απεικονίσεων των ιστορικών υποκειμένων»
Η προτεινόμενη έρευνα έχει ως στόχο να δώσει φωνή στα αόρατα, στις γραπτές πηγές, ιστορικά υποκείμενα που δρουν στην ύπαιθρο των νησιών του Δουκάτου του Αιγαίου κατά την ύστερη μεσαιωνική εποχή (13ος -15ος αι.). Κύριο υλικό εξέτασης θα αποτελέσουν οι κτητορικές επιγραφές και οι απεικονίσεις τους στους τοιχογραφημένους ναούς της υπαίθρου.
Μέσα από τη συστηματική συλλογή και την ιστορική ανάγνωση των παραπάνω μαρτυριών, θα διερευνηθούν οι κοινωνικές ομάδες που τα άτομα αυτά ανήκουν, τα συγγενικά δίκτυα, η καταγωγή και οι πολιτικοί τους προσανατολισμοί. Θα γίνει, έτσι, δυνατή η ανασύνθεση για πρώτη φορά μιας εικόνας της κοινωνίας της υπαίθρου των κυκλαδίτικων νησιών την εξεταζόμενη περίοδο και θα προκύψει ένα σώμα πληροφοριών που θα τροφοδοτήσει με νέα στοιχεία τις συζητήσεις που διεξάγονται γύρω από τις κοινωνίες και τις ταυτότητες των ατόμων στον σύνθετο κόσμο της ύστερης μεσαιωνικής/βυζαντινής εποχής
3ος Νικητής: «Η παραγωγή αργύρου-μολύβδου και χαλκού στη Σίφνο κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού: οι περιπτώσεις των θέσεων Ακρωτηράκι, Κασέλα, Σκαλί και Κιτριανή»
Αντικείμενο της έρευνας είναι η διεπιστημονική μελέτη (αρχαιολογική, αναλυτική και πειραματική) μεταλλουργικών καταλοίπων από τις θέσεις της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού, Ακρωτηράκι, Κασέλα και Σκαλί, καθώς και από την νησίδα Κιτριανή στην νότια Σίφνο.
Στόχος της έρευνας είναι η κατανόηση της σημασίας και της τεχνολογικής διαδικασίας παραγωγής αργύρου-μολύβδου αλλά και χαλκού στη Σίφνο, όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο αλλά και συνολικά στα πλαίσια της αιγαιακής κοινωνίας της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού. Το υλικό που θα μελετηθεί περιλαμβάνει σκωρίες χαλκού και μολύβδου, θραύσματα τοιχωμάτων κλιβάνων, μετάλλευμα χαλκού, λιθάργυρο, όστρακα με οξείδια μολύβδου και μολύβδινα αντικείμενα.