Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας

Στις ταπισερί που κατασκευάστηκαν υπό την αιγίδα του καταργημένου πλέον Εθνικού Οργανισμού Πρόνοιας (ΕΟΠ) και σήμερα ανήκουν στη συλλογή του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), αποτυπώθηκαν σημαντικά έργα φημισμένων Ελλήνων ζωγράφων, όπως των: Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Γιάννη Μόραλη, Γιάννη Τσαρούχη, Σπύρου Βασιλείου, Γιάννη Σπυρόπουλου, Νίκου Νικολάου κ.ά., καθώς και του Γιάννη Φαϊτάκη που διηύθυνε τη Σχολή Ταπισερί.

Για τη δημιουργία τους, χρησιμοποιήθηκε η τεχνική των γαλλικών ταπισερί, μιας και το προσωπικό είχε εκπαιδευτεί στην Ομπισόν της Γαλλίας. Το έργο κατασκευαζόταν από την ανάποδη, σε οριζόντιο αργαλειό, όπου το υφάδι κατεβαίνει με ένα έλασμα και το υφαντό πυκνώνει με τη βοήθεια ενός ξύλινου χτενιού. Η καλή όψη ήταν από την κάτω πλευρά και ο τεχνίτης την παρακολουθούσε με έναν μικρό καθρέπτη. Ως πρώτη ύλη χρησιμοποιούνταν το μαλλί, το λινάρι και το μετάξι για υφάδι. Η δεξιοτεχνία του τεχνίτη της ταπισερί εξαρτιόταν βασικά από την ικανότητά του να ερμηνεύει τη ζωγραφιά που ύφαινε, στη γλώσσα της υφαντικής. Η δύσκολη αυτή τεχνική ήταν επίπονη καθώς για την ολοκλήρωση μίας ταπισερί απαιτούνταν από 8 μήνες έως ένα έτος.

Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας παρέδωσε στον ΕΟΠ τέσσερα έργα του, τα σχέδια των οποίων έγιναν ένα χαλί που πήρε το όνομά του («Χαλί Γκίκας») και τέσσερις ταπισερί: «Γεύμα στη θάλασσα», «Φεγγάρι στην Ύδρα», «Βράχοι στη θάλασσα» και «Καφάσια σε κήπο», η οποία παρουσιάζεται στο πλαίσιο του Café Art Project.

Επιμέλεια: Τίνα Δασκαλαντωνάκη